พิพิธภัณฑ์พระจุฑาธุชราชฐาน
เกาะสีชัง จ. ชลบุรี
“พระจุฑาธุชราชสถาน” เป็นพระราชวังบนเกาะแห่งเดียวในประเทศไทย
สร้างขึ้นในสมัยรัชการที่ 5 โดยเริ่มก่อสร้างอาคารที่พักต่างๆ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2432
และใช้เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานของพระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวและพระราชวงศ์
จนกระทั่งเกิดกรณีพิพาทระหว่างไทยกับฝรั่งเศส (เหตุการณ์ รศ. 112) ซึ่งมีกองทหารบุกขึ้นเกาะสีชังและปิดอ่าวไทย
การก่อสร้างพระที่นั่งและพระตำหนักต่างๆ จึงยุติลง และต่อมา ในปี พ.ศ.2435 โปรดให้รื้อถอนสิ่งก่อสร้างต่างๆ ไปสร้างที่อื่น
แต่นั้นมาเป็นอันเลิกพระราชวังที่เกาะสีชัง
ในปี พ.ศ. 2521 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้รับมอบสิทธิการใช้ที่ดินจากกรมธนารักษ์
โดยใช้พื้นที่ส่วนหนึ่ง จัดตั้งสถานีวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเล และศูนย์ฝึกหัดนิสิต
พร้อมทั้งดูแลโบราณสถาน และโบราณวัตถุในเขตพื้นที่ดังกล่าว
ปัจจุบันสถานีวิจัยวิทยาศาสตร์ทางทะเล ดังกล่าวอยู่ในความรับผิดชอบของสถาบันวิจัยทรัพยากรทางน้ำ
และขณะเดียวกัน ในปี พ.ศ. 2533 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ร่วมกับกรมศิลปากรทำการปรับปรุงพื้นที่ในส่วนของพระราชฐานซึ่งมีพื้นที่ประมาณ
219 ไร่ อันประกอบด้วยอาคารสำคัญ 5 หลัง
ได้แก่ เรือนไม้ริมทะเล ตึกผ่องศรี ตึกอภิรมย์ ตึกวัฒนา พระอุโบสถวัดอัษฎางคนิมิตร
และมีสถานสำคัญต่างๆ ได้แก่ สระ บ่อ พุ ธาร จำนวน 27 แห่ง
บันไดจำนวน 21 แห่ง สวน ถ้ำ และทางเดิน
ซึ่งล้วนแต่ได้รับชื่อพระราชทานที่มีความไพเราะ คล้องจองกัน
ซึ่งล้วนเป็นสิ่งทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ทั้งสิ้น ทั้งนี้ ในการปรับปรุงและอนุรักษ์อาคารและโบราณสถาน
ตลอดจนสถานที่สำคัญต่างๆ นั้น
ทางมหาวิทยาลัยได้พยายามรักษาลักษณะทางสถาปัตยกรรมให้อยู่ในสภาพเดิม
พร้อมทั้งมีการปรับปรุงภูมิทัศน์โดยรอบให้สมบูรณ์ และสวยงาม
เพื่อให้สถานที่แห่งนี้เป็นพิพิธภัณฑ์และแหล่งท่องเที่ยว ทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์
ซึ่งได้จัดตั้งเป็น “พิพิธภัณฑ์พระจุฑาธุชราชสถาน” ในปี พ.ศ.2545 โดยอยู่ในความดูแลของสำนักบริหารงานศิลปวัฒนธรรม
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ ในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ
สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพิพิธภัณฑ์ เมื่อวันที่
12 มกราคม 2547 ภายในพิพิธภัณฑ์มีการจัดแสดงนิทรรศการ ภายในอาคารต่างๆ ประกอบด้วย
เรือนไม้ริมทะเล จัดแสดงนิทรรศการสถานที่น่าสนใจในเกาะสีชัง, เรือนวัฒนา จัดแสดงนิทรรศการเหตุการณ์สำคัญบนเกาะสีชังในสมัยรัชกาลที่
5, เรือนผ่องศรี
จัดแสดงนิทรรศการพระราชประวัติและประวัติบุคคลสำคัญผู้มีบทบาทเกี่ยวกับเกาะสีชังในอดีต
และ เรือนอภิรมย์ จัดแสดงนิทรรศการสิ่งปลูกสร้าง ในสมัยรัชกาลที่ 5
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ เปิดให้เข้าชมทุกวัน เว้นวันจันทร์ ตั้งแต่เวลา 09.00
– 16.00 น. ผู้สนใจเข้าชม สามารถเดินทางมาเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์
โดยการลงเรือโดยสาร ที่ท่าเรือเกาะลอย อ. ศรีราชา จ.ชลบุรี ใช้เวลาเดินทางประมาณ 45 นาที (มีเรือออกทุกชั่วโมง)
สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ พิพิธภัณฑ์พระจุฑาธุชราชสถาน โทร. 038 –
216416 โทรสาร 038 – 216412
ภาพบรรยากาศโดยรอบ
พิพิธภัณฑ์พระจุฑาธุชราชฐาน เกาะสีชัง
ภาพบรรยากาศโดยรอบ
พิพิธภัณฑ์พระจุฑาธุชราชฐาน เกาะสีชัง
